بیماری لثه یک بیماری مشترک و شایع است که میتواند در هر سنی رخ دهد. اما برخی از عوامل مانند سن، داروها، تغذیه، استرس و عادات بد دهانی میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. بیماری لثه در بزرگسالان مسن میتواند باعث ایجاد عوارض جدی مانند از دست دادن دندان ها، عفونت های خونی، بیماری قلبی و سکته مغزی شود. در ادامه این مقاله از دکتر سحر زراعتکار و دکتر وحید هرندی به این موضوع می پردازیم.
علائم بیماری لثه چیست؟
بیماری لثه ممکن است در ابتدا علائم چندان آشکاری نداشته باشد و بدون درد و ناراحتی پیشرفت کند. اما با گذشت زمان و افزایش شدت بیماری، با برخی علائم مواجه می شوید. مانند:
- قرمزی، تورم و حساسیت لثه ها
- خونریزی لثه ها هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندان
- بوی بد دهان
- تغییر در جایگاه دندان ها
- ایجاد فاصله بین دندان ها
- لرزش یا حرکت دندان
- درد یا سوزش در دندان ها یا لثه ها
- کاهش ارتفاع لثه ها یا باز شدن ریشه دندان ها
- تغییر در اندازه یا شکل لثه ها
بیماری های مهم مرتبط با لثه چیست؟
برخی از بیماری های دیگر نیز میتوانند بافت لثه را تحت تأثیر قرار دهند. از جمله این بیماری ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آبسه لثه:
یک عفونت باکتریایی است که باعث تشکیل پوسته یا کیسه پر از مایع در لثه میشود. این بیماری میتواند باعث درد شدید، تورم، قرمزی و تب شود. درمان آبسه لثه شامل تخلیه مایع، شستشوی زخم و مصرف آنتی بیوتیک است.
لثه های پرخون:
یک بیماری خونی است که باعث میشود لثه ها به راحتی به خونریزی بیوفتند. این بیماری میتواند ناشی از کمبود ویتامین C، عفونت ویروسی، بیماری های خونی یا اختلالات ایمنی باشد. درمان لثه های پرخون بستگی به علت آن دارد و ممکن است شامل مکمل های ویتامینی، آنتی ویروس ها، داروهای خونساز یا درمان های ایمنی باشد.
لثه های پیچیده:
یک بیماری ژنتیکی است که باعث میشود لثه ها بیش از حد رشد کنند و بر روی دندان ها قرار بگیرند. این بیماری میتواند باعث ایجاد مشکلات در تنفس، بلعیدن، گفتار و زیبایی دهان شود. درمان لثه های پیچیده شامل جراحی برداشتن بافت اضافی لثه و مراقبت های دندانپزشکی منظم است.
لثه های کشیده شده:
بیماری است که باعث میشود لثه ها از روی دندان ها کشیده شده و ریشه دندان ها را نمایان کنند. این بیماری میتواند ناشی از سن، رسیدگی نادرست، داروهای خاص، بیماری های لثه یا عادات بد مانند مکیدن انگشت باشد. درمان لثه های کشیده شده شامل جراحی پوشاندن ریشه دندان ها با بافت لثه یا مصنوعی است.
ملاحظات خاص برای بزرگسالان مسن در مورد بیماری لثه چیست؟
بزرگسالان و افراد مسن باید به دلایل زیر به سلامت لثه های خود بیشتر توجه کنند:
- افراد مسن ممکن است به دلیل پیری، بیماری های سیستمیک، داروها، تغذیه نامناسب یا عدم دسترسی به خدمات دندانپزشکی، مستعد بیماری لثه باشند.
- بیماری لثه میتواند باعث کاهش کیفیت زندگی و کاهش رضایت از زندگی بزرگسالان مسن شود. بیماری لثه میتواند باعث مشکلات در تغذیه، گفتار، خوشایندی از غذا، ارتباطات اجتماعی و روابط شخصی شود.
- همچنین بیماری لثه میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های دیگر مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت، آلزایمر، سرطان و عفونت های تنفسی شود. این بیماری ها میتوانند مرگ و میر و معلولیت افراد مسن را افزایش دهند.
نکات مراقبت دهانی برای بزرگسالان مسن چیست؟
بزرگسالان و افراد مسن باید برای سلامت خود به نکات مراقبت دهانی بیماری لثه توجه کنند :
- حداقل دو بار در روز مسواک بزنند و حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنند. از مسواک ها و خمیر دندان های مناسب برای سن و شرایط دهان خود استفاده کنند.
- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنند و از وضعیت دهان و دندان خود مطلع شوند. از خدمات پیشگیری و درمانی دندانپزشکی مانند جرم گیری، پر کردن، ترمیم و ارتودنسی استفاده کنند.
- اجتناب از عادت‌های مضر مانند سیگار کشیدن و مصرف تنباکو، میتواند به بهبود سلامت لثه کمک کند. این عادت‌ها میتوانند به لثه آسیب برسانند و عفونت‌ها را تشدید کنند.
- به تغذیه سالم و متعادل توجه کنند و از مصرف غذاهای شیرین، چسبنده، ترش یا سخت خودداری کنند. این غذاها میتوانند باعث تشکیل پلاک دندانی، تخریب مینای دندان و تحریک لثه ها شوند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین C و آهن، میتواند به بهبود سلامت لثه کمک کند.
- به اندازه کافی آب بنوشند و از خشکی دهان جلوگیری کنند. خشکی دهان میتواند باعث کاهش تولید بزاق، افزایش رشد باکتری ها و بوی بد دهان شود.
- اگر داروهایی مصرف میکنند که باعث خشکی دهان میشوند، میتوانند از محصولات مرطوب کننده دهان مانند آب، آب میوه، آدامس بدون شکر یا اسپری دهان استفاده کنند.
- از وسایل دندانپزشکی مخصوص بزرگسالان مسن مانند مسواک های برقی، نخ دندان های بزرگتر یا دستگاه های شستشوی دهان با فشار آب استفاده کنند. این وسایل میتوانند به بزرگسالان مسن کمک کنند که به طور کامل و راحت از دهان و دندان خود مراقبت کنند.
- اگر دندان های مصنوعی یا پروتز دارند، باید به طور منظم آنها را تمیز کنند و از محصولات مخصوص نگهداری آنها استفاده کنند.
- از قرار دادن دندان های مصنوعی یا پروتز در آب داغ، الکل یا جوهر خودداری کنند. این مواد میتوانند باعث تغییر شکل یا رنگ دندان های مصنوعی یا پروتز شوند.
بیماری لثه در بزرگسالان و افراد مسن میتواند پیامدهای جدی برای سلامت دهان و دندان داشته باشد. با رعایت نکات مراقبت دهانی مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک، میتوان این بیماری را کنترل کرده و از آسیب‌های جدی جلوگیری کرد. برای درمان بیماری های دهان و دندان خود می توانید به کلینیک ما (دکتر سحر زراعتکار و دکتر وحید هرندی) مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که بهداشت دهان و دندان بخش مهمی از بهداشت کلی بدن است و باید به آن توجه کافی را داشته باشیم.