علت لق شدن دندان دائمی و روند ترمیم و درمان آن

لق شدن دندان دائمی، اتفاقی ناخوشایند است که در هر سنی ممکن است رخ دهد. این مشکل میتواند ناشی از عوامل مختلفی و زیادی باشد و در صورت عدم درمان به موقع، سبب از دست رفتن دندان شود. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی دکتر سحر زراعتکار و دکتر وحید هرندی در یزد، به بررسی علل لق شدن دندان دائمی، روند ترمیم و درمان آن میپردازیم.

علت های لق شدن دندان دائمی چیست؟

بطور کلی لق شدن دندان های دائمی به عوامل متعددی بستگی دارد که در ادامه به شایع ترین آنها اشاره می کنیم:

• بیماری های لثه (پریودنتیت)

شایع ترین علت لق شدن دندان دائمی، بیماری های لثه است. تجمع باکتری ها موجب التهاب و عفونت لثه ها می شود، همچنین در برخی موارد این مشکل میتواند به مرور زمان باعث تحلیل رفتن استخوان ها، آسیب به ریشه و عقب نشینی لثه شوند.  در نتیجه این اتفاق سبب لق شدن دندان ها شود. 

• ضربه و آسیب دیدگی (تروما)

ضربه های شدید، یکی از رایج ترین عوامل لق شدن دندان های دائمی هستند. این ضربه ها به دندان، شامل آسیب های ورزشی سنگین یا تصادفات است. اگر این ضربه ها به لثه ها، ریشه دندان و یا حتی اطراف دهان باشد، میتوانند باعث لق شدن دندان های دائمی شوند.

• پوکی استخوان

پوکی استخوان یا همان کاهش تراکم استخوان ها، علاوه بر ستون فقرات، زانو و مچ دست می تواند بر روی دندان ها نیز تاثیر بگذارد. اگر به پوکی استخوان (ضعیف بودن استخوان) مبتلا هستید، استخوان فک شما ممکن است تراکم خود را از دست بدهد و منجر به لق شدن دندان های دائمی شود.

• تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی، مانند دوران یائسگی، میتواند بر سلامت لثه ها و دندان ها تأثیر بگذارد و منجر به لق شدن دندان ها شود. این مورد معمولا خیلی نادر است اما احتمال اتفاق افتادن آن وجود دارد.

• دندان قروچه

دندان قروچه که به آن سایش شدید دندان ها و فشار دادن فک نیز می گویند، یکی از دلایل اصلی لق شدن دندان های دائمی است. فشار مداوم به دندان ها و لثه ها در اثر دندان قروچه، مخصوصا زمانی که لثه شما دچار عفونت، پوسیدگی و مشکل خاصی است میتواند باعث لق شدن دندان ها شود. دندان قروچه اغلب هنگامی که شبانه خواب هستید اتفاق می افتد.

• بیماری های سیستمیک

برخی بیماری های کلی بدن مانند دیابت کنترل نشده به دلیل تشدید بیماری های مرتبط لثه و ضعیف شدن رباط های متصل کننده دندان ها به استخوان، میتوانند بر سلامت دهان و دندان تأثیر بگذارند و منجر به لق شدن دندان های دائمی شوند.

• بیماری‌ های دندانی

بیماری های دهان و دندان، عواملی مانند تسویه خون، عفونت دهان و دندان، تخریب ناشی از پوسیدگی، آبسه، برخی کیست ها، سرطان و زخم‌ های دهانی می‌ توانند باعث لق شدن دندان دائمی شوند.

• عوامل ژنتیکی

برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی و وراثت ممکن است بیشتر به لق شدن دندان‌ های دائمی خود دچار شوند. همچنین گاهی بیماری های ژنتیکی به دلیل وجود اختلال در ژنتیک افراد، مانع رویش دندان در دهان کودکان می شود.

• بارداری

بارداری ممکن است به عنوان یکی از عواملی که باعث لق شدن دندان دائمی می‌شود، مطرح شود. در طول دوره بارداری، تغییرات هورمونی در بدن زنان ممکن است به تغییرات در دهان و دندان‌ ها نیز منجر شود. این تغییرات هورمونی می‌توانند باعث افزایش خطر بروز بیماری ‌های لثه و تسویه خون شوند که در نتیجه می ‌تواند سبب لق شدن دندان‌ ها شود. همچنین لق شدن دندان ها در بارداری مشکلی موقتی است؛ چرا که سطح هورمون‌ های پروژسترون و استروژن بالا می‌رود.

• دارو ها

مصرف کلسیم برای دندان ها ضروری و مفید است اما استفاده از برخی دارو ها مانند بیس فسفونات و فنی توئین، برخی دارو های معده مانند پمپ پروتون و امپرازول، داروهای ضد تشنج و جلوگیری از بارداری جذب کلسیم برای بدن را سخت می کنند. مصرف بلند مدت این دارو ها سبب شل شدن لثه و لق شدن دندان ها می شود.

روش های پیشگیری از لق شدن دندان های دائمی

تجمع بیش از حد باکتری های دندان بروی لثه می تواند موجب التهاب لثه و به مرور زمان کاهش استخوان لثه شود که یکی از دلایل اصلی لق شدن دندان در بزرگسالان است. همچنین داشتن سابقه لق شدن دندان در خانواده (ژنتیک یا وراثت) یک هشدار جدی برای رعایت بیشتر بهداشت دهان و دندان است. حتی اگر از دندان های سالم مراقبت نشود امکان لق شدن آن ها نیز وجود دارد. در ادامه چند راه برای کاهش خطر لق شدن دندان دائمی وجود دارد:

• بهداشت دهانی خود را به‌طور منظم رعایت کنید.
• مصرف غذاهای سالم
• محدود کردن مصرف قند و شیرینی
• استفاده از فلوراید
• مسواک زدن دندان ها حداقل دو بار در روز
• روزانه یکبار نخ دندان کشیدن
• خودداری از مصرف دخانیات و سیگار کشیدن زیرا مصرف این مواد منجر به بیماری های لثه می شود.
• مراجعه به دندانپزشک برای معاینه و جرم گیری به‌صورت منظم
• استفاده از محافظ دندان در ورزش
• استفاده از محافظ (نایت گارد) هنگام خواب درصورتی که مشکل فشردن دندان دارید.
• استفاده از مکمل کلسیم و ویتامین D برای پیشگیری از پوکی استخوان
• سطح قد خون خود را کنترل کنید.

روند ترمیم و درمان لق شدن دندان دائمی

درمان لق شدن دندان دائمی، به علت و شدت آن بستگی دارد. در برخی موارد، با اقدامات ساده ای مانند جرم گیری و آموزش بهداشت دهان و دندان، میتوان مشکل را حل کرد. اما در موارد شدیدتر، ممکن است به درمان های پیچیده تری مانند جراحی لثه یا ایمپلنت دندان نیاز باشد. در ادامه به بررسی این درمان ها می پردازیم.

• درمان پوسیدگی

اگر لق شدن دندان به دلیل پوسیدگی اتفاق افتاده باشد، دندان شما ممکن است نیاز به ترمیم پوسیدگی داشته باشد. این درمان شامل پر کردن دندان با رزین، آمالگام، پورسلن و غیره می‌شود.

• پروتزهای دندان و دندان مصنوعی

در مواردی که دندان به طور کامل لق شده است و امکان درمان با روش‌ های دیگر وجود ندارد، استفاده از پروتز های دندانی مانند پل‌ های دندانی یا پروتز های قابل جابجایی می‌تواند به عنوان یک راه حل در نظر گرفته شود.

• ایمپلنت ها

ایمپلنت‌ ها یک روش پیشرفته و دائمی برای جایگزینی دندان‌ های لق شده یا از دست رفته هستند. ایمپلنت‌ ها تشکیل شده از یک پیچ فلزی (معمولا تیتانیوم) که به استخوان فک یا فکینه پیوند می‌خورد و یک پروتز دندانی (معمولا ترکیبی از پروتز فلزی و پروتز سرامیک) که به پیچ ایمپلنت متصل می‌شود.

• جرم گیری

جرم گیری عمیق دندان یک روشی است که برای پاکسازی و حذف پلاک دندان استفاده می‌شود. هنگامی که لق شدن دندان دائمی با بیماری‌های لثه مرتبط باشد، جرم گیری می‌تواند یکی از روش های مؤثر باشد.

عوارض لق شدن دندان های دائمی

اگر با لق شدن دندان های دائمی خود مواجه شده اید و به هر دلیل برای درمان آ«ن اقدام نکرده اید، این مشکل ممکن است عوارض زیادی برای شما به وجود آورد. برای مثال:

• التهاب و کبودی لثه ها
• بوی بد دهان ناشی از تجمع باکتری ها
• خونریزی لثه
• ایجاد تورم و قرمزی در اطراف دندان لق شده
• تحلیل لثه

سوالات مطرح علت لق شدن دندان های دائمی

1. آیا می‌توان از لق شدن دندان ‌های دائمی جلوگیری کرد؟

بله، می‌ توان از لق شدن دندان‌ های دائمی جلوگیری کرد. برای پیشگیری از لق شدن دندان‌ ها، بهتر است به موارد زیر توجه کنید:

• بهداشت دهان: رعایت بهداشت دهانی منظم شامل مسواک زدن حداقل دو بار در روز، استفاده از مسواک مناسب و نخ دندانی، کمک به جلوگیری از بیماری‌ های لثه و پوسیدگی که می ‌توانند منجر به لق شدن دندان‌ ها شوند.
• مراجعه به دندانپزشک: مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی و تشخیص مشکلات دندانی، می‌تواند به جلوگیری از لق شدن دندان ‌ها کمک کند.

2. آیا ترمیم دندان لق شده دردناک است؟

ترمیم دندان دائمی لق شده، معمولاً با استفاده از روش‌ های مختلفی از جمله پر کردن دندان، کراون یا ایمپلنت انجام می‌شود. در صورتی که دندان لق شده باعث درد یا حساسیت شده باشد، فرایند ترمیم ممکن است به همراه کمی درد و یا حساسیت در مدت کوتاهی صورت بگیرد. اما بعد از ترمیم و بهبود، این درد تا حد زیادی کاهش می‌ یابد.

3. آیا ایمپلنت دندانی گزینه ای مناسب برای ترمیم دندان لق شده است؟

بله، ایمپلنت دندانی یک گزینه مناسب و دائمی برای ترمیم دندان‌ های لق شده است. ایمپلنت‌ ها به دلیل پایداری، طبیعی بودن و قابلیت استفاده طولانی مدت، یک راه حل مؤثر برای ترمیم دندان‌ های لق شده محسوب می‌شوند.

4. چگونه می‌ توانم از لق شدن دندان ‌دائمی جلوگیری کنم؟

برای جلوگیری از لق شدن دندان ‌های دائمی، می ‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• رعایت بهداشت دهانی منظم و استفاده از مسواک و نخ دندان به درستی.
• مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی و تشخیص زودرس مشکلات دندانی.
• اجتناب از عواملی که می‌توانند سبب لق شدن دندان ‌ها شوند، مانند شکستگی‌ ها یا ضربه‌ های قوی به دندان‌ ها.

لق شدن دندان دائمی، مشکلی است که باید به سرعت درمان شود. به یاد داشته باشید که حفظ سلامت دهان و دندان از اهمیت بالایی برخوردار است و با دقت و مراقبت مناسب، می ‌توانید از لق شدن دندان‌ های خود جلوگیری کرده و از زیبایی و سلامت دهان و لبخند هایتان لذت ببرید. اگر با هر گونه مشکل دندانی مواجه هستید، می توانید به کلینیک دندان پزشکی دکتر سحر زراعتکار و دکتر وحید هرندی در یزد، مراجعه کنید.